ผลิตภัณฑ์ดีเด่นในตำบลของฉัน

ความเป็นมา"ผ้าขิด"
        
           “หมอนขิด” มาจากผ้าที่นำมาใช้ที่เรียกว่า ผ้าขิด เป็นผ้าทอพื้นเมืองของภาคอีสาน ที่มีความผูกพันและเชื่อมโยงทางวัฒนธรรมกับชาวอีสานมาแต่โบราณ และผ้าขิดเป็นต้นกำเนิดของหมอนสามเหลี่ยม (หมอนขวาน) หรือ หมอนขิด เพราะเป็นหมอนที่ทำมาจากผ้าขิด เป็นเอกลักษณ์ที่ปู่ย่า ตายาย สอนลูกหลานทำหมอน เป็นหัตถกรรมของชาวอีสานที่มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของชุมชนไทยในภาคตะวันออกเฉียง เหนือ และคุณค่าด้านประโยชน์ใช้สอย ได้รับความนิยมทั่วไป มีการนำผ้าขิดมาใช้งานหลายรูปแบบ ทั้งที่ใช้เองในชีวิตประจำวันและเป็นเครื่องนุ่งห่ม ของฝาก สิ่งของประดับ ใช้ในครัวเรือน หรืองานบุญพิธีต่างๆ เช่นงานบวช งานแต่ง จนผ้าขิดกลายเป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นที่ทุกคนให้การยอมรับและ ภาคภูมิใจ ต่อมา ได้มีการคิดค้นรูปแบบ ลวดลายใหม่ ๆ หลากหลายแบบมากขึ้น เช่น ผลิตภัณฑ์หมอนขิด หมอนขวาน เบาะรองนั่ง หมอนหนุน ซึ่งมีรูปแบบหลากหลาย และสีสันสดใสสวยงาม มีความสวยงาม แข็งแรง ทนทาน หนุนนอนสบาย และลวดลายงดงาม มีให้เลือกมากมาย ปัจจุบันผลิตกันมากที่บ้านศรีฐาน อำเภอป่าติ้ว จังหวัดยโสธร ยังคงที่รักษาภูมิปัญญาดั้งเดิมในการสืบทอดการทำหมอนขิดให้ยังคงอยู่คู่กับ ชุมชน และสร้างอาชีพให้กับชุมชนศรีฐานกว่า 1,000 ครัวเรือนให้มีรายได้เลี้ยงครอบครัวได้เป็นอย่างดี จากคำบอกเล่าของปราชญ์ชาวบ้านว่า เมื่อประมาณ พ.ศ. 2504 ได้คณะชาวบ้านศรีฐานร่วมกันทำบุญที่วัดศรีธรรมมาราม อำนาจเมือง จังหวัดยโสธร ได้เห็นหมอนสามเหลี่ยมที่วัดซึ่งใช้สำหรับพิงดูสวยงามและได้มีการนำรูปแบบมาพัฒนาด้านรูปทรงให้มีความประณีต สวยงามโดดเด่น เป็นลักษณ์ของชุมชน หมอนสามเหลี่ยมหรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า หมอนขวาน ยังเป็นสัญลักษณ์ศิลปหัตถกรรมไทย พ.ศ. (2531-2532) และเป็นส่วนหนึ่งในคำขวัญของจังหวัดยโสธร
                เมืองบั้งไฟโก้ แตงโมหวานหมอนขวานผ้าขิด แหล่งผลิตข้าวหอมมะลิ

ผ้าขิดกับชาวศรีฐาน จังหวัดยโสธร

            ผลผลิตหมอนขิดจากบ้านศรีฐาน ดำเนินการภายใต้การรวมกลุ่มสตรีพัฒนาหมู่ 8 ซึ่งมีสมาชิก 30 คน ทั้งกระจายงานให้คนในพื้นที่และใกล้เคียงรับงานไปทำเพื่อสร้างรายได้เสริม จากภาคเกษตรกรรม สร้างยอดขายเฉลี่ยเดือนละ 150,000 บาทต่อเดือน โดยมีผลิตภัณฑ์หลากหลาย อาทิ เบาะรองนั่ง หมอนสามเหลี่ยมติดที่นั่ง 1-3 พับ หมอนกระดูก ที่นอนระนาด ที่นอนพับ ปลอกหมอน รวมทั้งพวงกุญแจ สนนราคาจำหน่ายจึงมีตั้งแต่ 5 บาทถึงหลักพันสำหรับงานจากผ้าทอมือ นอกจากนั้นยังมีให้เลือกทั้งผ้าฝ้ายและผ้าไหมญี่ปุ่น ซึ่งมีลูกค้าทั้งในประเทศและต่างประเทศ อาทิ เยอรมนี คูเวต แคนาดา เป็นต้น
คุณภาพ ผลิตภัณฑ์เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่เธอเชื่อมั่นว่าเป็นแรงดึงดูดให้นักท่อง เที่ยวเข้ามาเป็นลูกค้า ก่อนที่จะผลิตสินค้าตัวใหม่ออกมาจะลองใช้ก่อน ไม่เช่นนั้นจะไม่มีจุดขายที่จะไปนำเสนอลูกค้า อันไหนที่ไม่เข้าท่าเราจะไม่ทำออกตลาด แม้จะสวยแค่ไหนก็ไม่ทำ เพราะเหมือนเป็นการโกหกลูกค้า เวลานอนต้องสบาย ภูมิปัญญาของชุมชนไม่ได้จำกัดอยู่ที่การแปรรูปผ้าพื้นถิ่นให้ถูกตาต้องใจคนต่างแดน จนกระทั่งหมอขวานขิดที่เคยผลิตไว้ใช้สอยในอดีต กลายเป็นสินค้าสร้างรายได้สู่ชุมชนในปัจจุบันเท่านั้น แต่ต่อยอดสู่การพัฒนากระบวนความคิดและองค์ความรู้เพื่อสร้างสรรค์เครื่องใช้ ไม้สอยทางงานช่างที่เหมาะสมกับชุมชนเช่นปัจจุบันด้วยตนเอง ทำให้มีเครื่องยัดนุ่นใช้แทนแรงงานมือ นอกจากให้ได้ชิ้นงานที่มีคุณภาพมาตรฐานแล้ว ยังเสริมสร้างสุขอนามัยที่ดีต่อผู้ผลิตไม่ต้องทนต่อโรคภูมิแพ้ และสร้างรายได้เสริมให้อีกทาง สมกับที่เป็นครอบครัวปราช์ญชาวบ้านโดยแท้ที่ได้รับการยกย่องให้เป็นหนึ่งใน บุคคลเกียรติยศระดับชุมชน
หมอนขิดของชาวศรีฐานเดิม เป็นหมอนหนุนและหมอนสามเหลี่ยมธรรมดา ได้มีการพัฒนาให้มีความหลาหลายอย่างต่อเนื่อง เป็นเอกลักษณ์เฉพาะและมีความสวยงามเกือบทุกหลังคาเรือน จำหน่ายแพร่หลายทั่วไปทั้งในและต่างประเทศ ทั้งในเชิงประโยชน์ใช้สอย และสีสันลวดลาย ปัจจุบันได้พัฒนาผลิตภัณฑ์ให้กลายเป็นเบาะรองนั่ง หมอนสามเหลี่ยมที่นั่ง 1-3 พับ หมอนกระดูก ที่นอนระนาด ที่นอนพับ ปลอกหมอน ปลอกเบาะที่นั่ง ฯลฯ เพื่อตอบสนองแนวคิดด้านที่นอนสุขภาพ จนเป็นที่นิยมในสถานที่ท่องเที่ยวทั้งโรงแรม รีสอร์ท และสปา นักท่องเที่ยวสามารถเข้าไปชมและซื้อหมอนขิดไว้เป็นที่ระลึก ซึ่งขณะนี้ได้รับความนิยมอย่างมาก ส่งเป็นสินค้าออกไปขายต่างประเทศ นับเป็นอุตสาหกรรมในครัวเรือนที่นำรายได้เป็นอันดับสองรองจากการทำนา